Τετάρτη 3 Δεκεμβρίου 2014

Το Μαγικό Σύμπαν του W.S. Burroughs


Ο Γουίλιαμ Μπάροουζ πολεμούσε πάντα πίσω από τις εχθρικές γραμμές. Τολμούσε να περιπλανηθεί στα άκρα της ανθρώπινης εμπειρίας έτσι ώστε να μπορέσει όχι μόνο να λειτουργήσει ως "πολεμικός ανταποκριτής", αλλά φέρνοντας πίσω εμπειρίες και σκέψεις, να επεκτείνει τα όρια του πραγματικού και του δυνατού.


"Η επιστήμη πρέπει να γίνει πιο μαγική και διαισθητική, και η μαγεία πιο τεκμηριωμένη και επιστημονική, έτσι ώστε να επιτευχθεί μια σύνθεση που θα απορρίψει κάποια από τα δόγματα της επιστήμης που είναι τόσο παράλογα όσο αυτά της θρησκείας", λέει ο ίδιος στην εισαγωγή του Between Spaces.

"Δόγμα #1: Η ανθρώπινη θέληση δεν μπορεί να επηρεάσει τις φυσικές διαδικασίες. Αυτό το δόγμα καταρρίπτεται από απλή παρατήρηση και κοινή λογική [...] Στο Μαγικό Σύμπαν τίποτα δε συμβαίνει αν κάποια Δύναμη, κάποιο Πρόσωπο, κάποια Οντότητα ή κάποιο Πνεύμα δεν θελήσει να συμβεί. Το Μαγικό Σύμπαν είναι απροσδόκητο, αυθόρμητο και ζωντανό... ένα σύμπαν όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν και όπου τα πάντα είναι δυνατά για τον Οποιονδήποτε έχει τη γνώση και το κουράγιο να κάνει ένα βήμα προς το άγνωστο.

Ο άνθρωπος χρειάζεται παιχνίδι και κίνδυνο. Ο πολιτισμός του δίνει δουλειά και ασφάλεια
Νίτσε

Η μαγεία, είτε είναι επικίνδυνη, είτε δεν είναι τίποτα. Στη βουδιστική κοσμολογία, οι Κόσμοι του Παραδείσου είναι πιο επικίνδυνοι από αυτούς της κόλασης, γιατί οι παραδεισένιοι κόσμοι μπορεί να παγιώσουν τεμπελιά και στασιμότητα. Τίποτα δεν είναι πιο επικίνδυνο για το πνεύμα από την ασφάλεια.

"Τα κατάφερε".

Προχώρα, Ταξιδιώτη.

Καλή σταθερή δουλειά, μονοκατοικία με κλιματισμό, πίνακες του Βαν Γκογκ στον τοίχο, μπάρμπεκιου στην πίσω αυλή... και όλα αυτά συνδυασμένα με σύζυγο, δύο παιδιά και ένα σκύλο που τα σάλια του κρέμονται μέχρι το πάτωμα.

Τι περισσότερο θα μπορούσε να θέλει κάποιος;

Προχώρα, Ταξιδιώτη."


Το παραπάνω απόσπασμα περιγράφει τέλεια το Μαγικό Σύμπαν μέσα στο οποίο ζούσε ο Μπάροουζ και φυσικά φέρνει στο νου το κεφάλαιο 23 από το Book Of Lies του Aleister Crowley.

Στον τομέα αυτού που αποκαλούμε "μαγικές πρακτικές", ο Μπάροουζ ήταν ξανά πρωτοπόρος. 

Πειραματίστηκε με την μαγική εφαρμογή των τεχνικών cut-up σε συνδυασμένες "επιθέσεις ήχου και εικόνας" όπως τις χαρακτήριζε, με τεχνικές απο/επαναπρογραμματισμού του εγκεφάλου, ήταν επίσημο μέλος των Illuminates of Thanateros με καταλυτική επιρροή στο τότε ανερχόμενο κύμα του Chaos Magick, πέρασε από την διαβόητη Εκκλησία της Σαϊεντολογίας (προτού οργανώσει μια μαγική επίθεση εναντίον των γραφείων τους στο Λονδίνο), χρησιμοποίησε και εξέλιξε τη "μηχανή των ευχών", ήταν συν-δημιουργός της "μηχανής των ονείρων" και πολλά άλλα.

Η επίθεση στο Moka Bar

To Moka Bar ήταν το πρώτο espresso bar που άνοιξε στο Λονδίνο. Λειτουργούσε με μεγάλη επιτυχία από το 1955 έως το 1972, ώσπου ο Μπάροουζ έπεσε τυχαία πάνω του και έμεινε δυσαρεστημένος από την "απαράδεκτη και αγενή" εξυπηρέτηση που έλαβε, αλλά και από το τσιζκέηκ που δοκίμασε, το οποίο και χαρακτήρισε "δηλητηριώδες". Έτσι, στις 3 Αυγούστου 1972 αποφάσισε να εξαπολύσει μια "επίθεση ήχου και εικόνας" με σκοπό να κλείσει μια για πάντα το άθλιο εκείνο μπαρ. Στη συνέχεια την κατέγραψε στο βιβλίο του "Ηλεκτρονική Επανάσταση".

"Ηχητική καταγραφή. Φωτογραφίες. Κάθομαι έξω από το μαγαζί. Τους αφήνω να με δουν. Τους νιώθω να βράζουν από θυμό εκεί μέσα. Ο απαίσιος ηλικιωμένος διευθυντής, η γυναίκα του με τα φουντωτά μαλλιά, ο σαγόνιας γιος του, ο ξινισμένος ταμίας. Τους έχω στο τσεπάκι μου και το ξέρουν.

"Εσείς εδώ έχετε φήμη ότι δημιουργείτε μπελάδες. Ελάτε έξω λοιπόν αν σας βαστάει. Τολμήστε να σπάσετε την κάμερά μου και θα φωνάξω τους μπάτσους. Έχω κάθε δικαίωμα να κάνω ό,τι θέλω σε δημόσιο δρόμο".

Αν τελικά έφταναν ως εκεί τα πράγματα, θα εξηγούσα στον αστυνομικό ότι τραβούσα φωτογραφίες για ένα ντοκιμαντέρ που κάνω για το Σόχο. Ούτως ή άλλως ήταν το πρώτο espresso bar του Λονδίνου έτσι δεν είναι; Χάρη τους έκανα. Δεν μπορούσαν να πουν αυτό που και οι δύο ξέραμε, χωρίς να ακουστούν γελοίοι...

"Δε γυρνάει ντοκιμαντέρ. Προσπαθεί να ανατινάξει την μηχανή του καφέ, να βάλει φωτιά στην κουζίνα, να πυροδοτήσει καυγάδες, να μας κόψει κλήση η υγειονομική υπηρεσία".

Ναι, τους είχα και το ήξεραν. Κοίταξα τον γέρο διευθυντή και του χαμογέλασα. Αργότερα θα ξεκινούσα το playback συνοδευμένο με ακόμα περισσότερες φωτογραφίες. Πήγα με το πάσο μου μια βόλτα και κατέγραψα έναν παπατζή. Τώρα το βλέπεις, τώρα όχι...

Τα playback έλαβαν χώρα αρκετές φορές και με αρκετές ακόμα φωτογραφίες. Η δουλειά έπεσε έξω. Έμεναν ανοιχτά όλο και λιγότερες ώρες. Στις 30 Οκτωβρίου 1972, το Moka Bar έκλεισε..."


Σύμφωνα με τον Μπάροουζ, οι καταγραφές από το Moka Bar, αποτελούν κομμάτι του Moka Bar και δίνουν πρόσβαση. Από τη στιγμή που γίνει η καταγραφή, τότε το κομμάτι αυτό φεύγει από τον έλεγχό τους και γίνεται αυτόνομο. Στη συνέχεια το κομμάτι αυτό διανθίζεται με οποιεσδήποτε αλλαγές θέλει να κάνει ο Μπάροουζ, και κατά τη διαδικασία του playback στον χώρο του Moka Bar, οι αλλαγές αυτές γίνονται "πραγματικότητα". Τους επηρεάζει, σε παραπάνω από ένα επίπεδα.  


Και οι φωτογραφίες; Τι ρόλο παίζουν οι φωτογραφίες; 
Σύμφωνα με τον Μπάροουζ, "ο γραπτός λόγος είναι μια εικόνα είναι μια φωτογραφία. Ο προφορικός λόγος μπορεί να οριστεί σαν φωνητικές μονάδες που αντιστοιχούν σε αυτές τις εικόνες και που μπορούν να επεκταθούν σε οποιαδήποτε φωνητική μονάδα που αντιστοιχεί στις εικόνες... Η καταγραφή και οι φωτογραφίες δίνουν πρόσβαση. Το Playback είναι η "πραγματικότητα". Για παράδειγμα, φανταστείτε ότι κάποιος έχει βάλει υπέρυθρες κάμερες στο μπάνιο και την κρεβατοκάμαρά σας. Αυτές οι φωτογραφίες και οι καταγραφές δίνουν πρόσβαση. Μπορεί να μη νιώθεις ντροπή όταν πας τουαλέτα ή κάνεις σεξ, αλλά πιθανότατα θα νιώσεις ντροπή όταν οι καταγραφές αυτές παρουσιαστούν σε κάποιο συγκεκριμένο κοινό, με ένα συγκεκριμένο τρόπο".



ΥΓ: Μια ακόμα ματιά στο Μαγικό Σύμπαν του Μπάροουζ δίνει η συνέντευξη αυτή που μεταφράστηκε σ'αυτό το blog κάποια χρόνια πριν.




ΥΓ #2: Κυκλοφορεί και βιβλίο με τίτλο The Magical Universe of W.S. Burroughs (από το οποίο αχμ... "δανείστηκα" τον τίτλο...), το οποίο υποψιάζομαι πως είναι καλό και είναι στην λίστα "To Read", αλλά δεν το έχω διαβάσει ακόμα οπότε δεν έχω άποψη. Σύντομα όμως...