Δεν καταλαβαίνω γιατί οι άνθρωποι φοβούνται τον θάνατο - αν και σίγουρα υπάρχουν καλοί λόγοι να φοβούνται την διαδικασία του θανάτου. Η διαδικασία του θανάτου περιλαμβάνει πολλές φορές περιόδους παρατεταμένου πόνου και τουλάχιστον σε αυτή τη χώρα (ΗΠΑ) η διαδικασία αυτή μπορεί να αδειάσει τις αποταμιεύσεις μιας ζωής στα ταμεία του υπουργείου υγείας. Και οι δυό αυτές προοπτικές είναι εξίσου τρομακτικές, ειδικά αν κάποιος ήλπιζε να αφήσει μια αξιοσέβαστη κληρονομιά στα παιδιά του.
Αυτές οι απαίσιες συνθήκες μπορούν όμως να αποφευχθούν αν κάποιος μετακομίσει σε μια πολιτισμένη χώρα με ένα εθνικό σχέδιο υγείας και νομική βοήθεια που να επιτρέπει την αυτοκτονία, ή την θανάτωση, αν φτάσεις σε μια κατάσταση που δεν μπορείς να το κάνεις μόνος σου. Προσωπικά, σκοπεύω να μετακομίσω στην Ολλανδία αν είναι αναπόφευκτη μια επίπονη και παρατεταμένη διαδικασία θανάτου. Οι ιατρικοί ληστές έχουν ήδη βγάλει πολλά λεφτά από εμένα. Αρνούμαι να τους πλουτίσω κι άλλο καθώς κατευθύνομαι προς την έξοδο.
Αλλά σχετικά με τον θάνατο και αυτό - αν υπάρχει κάτι - που ακολουθεί, δεν βλέπω κανένα λόγο ανησυχίας.
Ας πάρουμε με τη σειρά τις εναλλακτικές:
Οι περισσότεροι άνθρωποι ανά τους αιώνες πιστεύουν πως μετά το θάνατο έρχεται κάποια αναγέννηση (μετεμψύχωση). Νομίζω πως αυτό πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι στον πλανήτη μας ακόμα και σήμερα. Κάτι τέτοιο δε με τρομάζει. Αν ξαναγεννηθώ ως κατσαρίδα, σκοπεύω να ζήσω κοντά στον υπολογιστή κάποιου και να γράφω ποιήματα στο πληκτρολόγιο τις νύχτες, όπως ο Άρτσυ, η διάσημη κατσαρίδα που έγραφε τις ρίμες του στην γραφομηχανή του Don Marquis. Αν ξαναγεννηθώ σαν άνθρωπος, μπορεί να συναντήσω ξανά την γυναίκα μου Αρλέν, να την ερωτευτώ ξανά και να την παντρευτώ ξανά. Θα το λάτρευα αυτό.
Άλλες μετεμψυχώσεις, όπως για παράδειγμα ως δέντρο, ή ως μια γαλάζια φάλαινα, φαίνονται περισσότερο διασκεδαστικές (και εκπαιδευτικές), παρά τρομακτικές.
Δυστυχώς, δεν έχω κανέναν λόγο να πιστεύω στην μετενψύχωση, αν και θα το ήθελα. Την περιλαμβάνω στις εναλλακτικές μόνο για χάρη πληρότητας.
Υπάρχει επίσης μια διαβόητη φήμη, που κυκλοφορεί κυρίως στους κύκλους του Δυτικού κόσμου,
σύμφωνα με την οποία πηγαίνουμε σε ένα μέρος που ονομάζεται παράδεισος. Από όλες τις περιγραφές που έχω διαβάσει, κάτι τέτοιο μου ακούγεται απαίσιο. Ο πλυθησμός του Παραδείσου αποτελείται σχεδόν αποκλειστικά από Χριστιανούς, αν και οι ειδικοί πάνω στον Παράδεισο διαφωνουν σχετικά με το ποια ακριβώς ομάδα Χριστιανών είναι αυτή, αλλά όλοι συμφωνούν πως η ομάδα αυτή είναι αυτή που ανήκουν οι ίδιοι. Το να περάσω μια αιωνιότητα ανάμεσα σε τόσο ματαιόδοξους ανθρώπους μου φαίνεται μαρτυρικό, αλλά ευτυχώς δεν είμαι Χριστιανός, οπότε δεν θα καταδικαστώ σε ένα τόσο βαρετό μέρος.
Μια ακόμα πιο ανησυχητική αναφορά μας έρχεται από τον ύμνο των Αμερικανών Πεζοναυτών:Αν ο στρατός και το Ναυτικό
κοιτούσαν ποτέ τον Παράδεισο
θα έβλεπαν πως οι δρόμοι φυλάσσονταν
από τους Αμερικανούς Πεζοναύτες
Ένα μέρος όπου όλοι οι δρόμοι του φυλάσσονται από τους Πεζοναύτες μου φαίνεται ως ένα ιδιαιτέρως μοχθηρό και ολοκληρωτικό καθεστώς, ειδικά αν κυβερνάνε Χριστιανοί, και σίγουρα δε θα ήθελα να πάω εκεί ούτε καν για να το επισκεφτώ. Για την ακρίβεια δε θα το ευχόμουν ούτε στον χειρότερο εχθρό μου, αν είχα κάποιον. (Κάποιοι με μισούν για τα βιβλία που γράφω, αλλά αρνούμαι να τους επιστρέψω το συναίσθημα, οπότε δε μετράνε σαν εχθροί μου).
Ευτυχώς, όπως είπα, δεν περνάω τις εξετάσεις για τον Παράδεισο. Μια ακόμα χειρότερη ιδέα, που τρομοκρατεί εκατομμύρια ανθρώπους, λέει πως αρκετοί από μας θα πάμε σε ένα μέρος που ονομάζεται Κόλαση, όπου θα βασανιζόμαστε αιώνια. Αυτό δε με τρομάζει επειδή, όταν προσπαθώ να φανταστώ έναν Νου που θα μπορούσε να έχει δημιουργήσει το Σύμπαν μας, δεν μπορώ να διανοηθώ ότι ο Νους αυτός, που συνήθως ονομάζεται "Θεός", είναι τόσο τρελός.
Δηλαδή ρε παιδιά, συγκρίνετε τον "Θεό" αυτόν, με το χειρότερο τέρας που μπορείτε να σκεφτείτε - τον Χίτλερ, τον Στάλιν, αυτούς τους ανθρώπους. Κανείς από αυτούς δεν βασάνιζε αιωνίως τα θύματά του. Ακόμα και ο Ντε Σαντ, στις σαδομαζοχιστικές του νουβέλες, δεν μπόρεσε καν να διανοηθεί ένα ατελείωτο μαρτύριο. Η ιδέα πως ο Νους της Δημιουργίας (αν υπάρχει) θέλει να βασανίζει κάποιες από τις δημιουργίες του για ατελείωτες αιωνιότητες αιωνιοτήτων είναι υπερβολικά παράλογη για να την πάρω στα σοβαρά.
Ένας τόσο βαθιά διαταραγμένος νους δε θα μπορούσε να χτίσει μια καλύβα από λάσπη, πόσο μάλλον το περίπλοκο και θαυμαστό Σύμπαν που μας περιβάλει.
Αν ένα τέτοιο τέρας όντως υπήρχε, η μόνη λογική συμπεριφορά απέναντί του θα ήταν η Βουδιστική αρετή της συμπόνοιας. Φαίνεται να είναι βαθιά άρρωστος, οπότε ας μην τον μισούμε: ας προσπαθήσουμε να τον κατανοήσουμε και να τον συγχωρέσουμε. Ίσως κάποια μέρα έρθει στα συγκαλά Του. (Γράφω «Του» αντί του πιο διαδεδομένου «του/της» επειδή μόνο αρσενικοί θεοί φαίνεται να έχουν επινοήσει τις Κολάσεις. Δεν μπορώ να σκεφτώ ούτε μία Θεά που να έχει δημιουργήσει Κόλαση για όσους την δυσαρεστούσαν).
Ένα τέταρτο εναλλακτικό μεταθανάτιο σενάριο περιλαμβάνει ένωση με τον "Θεό". Αυτή η ιδέα, που φαίνεται να έχει τις ρίζες της στον Ινδουισμό, είναι δημοφιλής στους λεγόμενους New Agers. Δεν βλέπω τίποτα το τρομακτικό σε αυτήν. Για την ακρίβεια, βασιζόμενος πάνω στις εμπειρίες που είχα με ψυχεδελικά, υποπτεύομαι πως θα μου άρεσε. Ένα αιώνιο τριπάκι, όπου το σώμα σου είναι ολόκληρο το Σύμπαν: ποιος θα φοβόταν κάτι τέτοιο (εκτός από τους Ρεπουμπλικανούς);
Το πέμπτο, και απ'όσο μπορώ να σκεφτώ τελευταίο σενάριο, λέει πως μετά το θάνατο έρχεται αιώνια λήθη. Αυτό το σενάριο έχει εξοργίσει πολλούς διανοούμενους (όπως για παράδειγμα τον Bertrand Russell και τον Jean Paul Sartre, που φαίνεται πως μισούν την μεταθάνατια ζωή επειδή δεν υπάρχει, όπως είναι μονίμως τσαντισμένοι και με τον "Θεό" επειδή δεν υπάρχει). Λυπάμαι: δεν μου φαίνεται καθόλου τρομακτικό. Αν βυθιστώ στην αιώνια λήθη, δεν θα το ξέρω (ο ορισμός της λήθης). Πως μπορείς να φοβάσαι κάτι που δεν μπορείς να βιώσεις;
Εξάλλου, η λήθη σημαίνει και ελευθερία "από τα δεσμά της σάρκας", από τον καρκίνο μέχρι τα σπυράκια, ακόμα και από τις κακές κριτικές των βιβλίων μου.
Η ζωή στη Νέα Υόρκη ή στο Λος Άντζελες φαίνεται πολύ χειρότερη από την μη-ζωή στη Λήθη.
Αν και έχω κάποια άποψη ή συναίσθηση για τη ζωή μετά θάνατον, δεν έχω κάποιο δόγμα. Αλλά καμία από τις παραπάνω εναλλακτικές δεν με τρομάζει, εκτός από αυτές που είναι τόσο παράλογες που δεν μπορώ να τις πάρω σοβαρά.
Όπως έγραψε κάποιος Ρωμαίος κάποτε:
Τίποτα να με κρατήσει στη ζωή.
Τίποτα να φοβηθώ στον θάνατο.
Σαν σήμερα ο Ρόμπερτ Άντον Γουίλσον άφησε τα "δεσμά της σάρκας" για να εξερευνήσει την ύπαρξη (η μη-ύπαρξη) πέρα από αυτά χωρίς να φοβάται τίποτε και χωρίς να ελπίζει τίποτε. Καλό ταξίδι.
