Η ζωή είναι ένα πολύ παράξενο μέρος

Η ζωή είναι ένα πολύ παράξενο μέρος. Μερικές φορές, είναι τόσο παράξενο που μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν μπορεί να υπάρχει πραγματικά, ή αν είναι απλά κομμάτι της φαντασίας μας. Τις περισσότερες φορές βέβαια, είμαστε τόσο απορροφημένοι στις λεπτομέρειες που δε μας απασχολούν τέτοιες σκέψεις. Κι αν κάτι γίνει και βρεθούμε να κοιτάμε τη ζωή κατάματα, συνήθως τρομάζουμε, γιατί δεν είναι το κλειστό και αποστειρωμένο κλουβί που νομίζαμε και αποστρέφουμε γρήγορα το βλέμμα σε κάτι πιο ασφαλές και κοινό. Οι άνθρωποι το κάνουν συνέχεια αυτό, γιατί έτσι έμαθαν από τους προηγούμενους και το ίδιο θα μάθουν και στους επόμενους. Ονομάζεται η ψευδαίσθηση της ασφάλειας και βασίζεται στην αρχή πως αν αγνοήσεις κάτι αρκετά, τότε αυτό με κάποιο μαγικό τρόπο θα σταματήσει να υπάρχει. Παρά την εξέλιξή τους σε διάφορους τομείς της επιστήμης, οι άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι σε τέτοιες παγίδες γιατί είναι όντα της συνήθειας. Η αλλαγή και το διαφορετικό τους τρομάζουν, οπότε τα απορρίπτουν. Χρειάζεται μάχη, εσωτερική και εξωτερική, για να μπορέσει να έρθει η αλλαγή.

Υπάρχει ένα ωραίο πείραμα με πιθήκους, που συμπτωματικά περιγράφει και τις βασικές αρχές πάνω στις οποίες βασίζονται οι ανθρώπινες κοινωνίες. Σε ένα κλουβί λοιπόν, είχαν βάλει 12 πίθηκους. Σε κάποια ανύποπτη στιγμή τοποθετούσαν στην κορυφή του κλουβιού μια μπανάνα. Όλοι οι πίθηκοι σκαρφάλωναν γρήγορα να την πιάσουν αλλά δυστυχώς μόνο ένας το κατάφερνε. Στη συνέχεια λοιπόν, πετούσαν με πίεση νερό πάνω στους υπόλοιπους πίθηκους και συνέχιζαν για αρκετή ώρα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μετά από κάμποσες φορές, μόλις εμφανίζεται η μπανάνα οι πίθηκοι να αρχίζουν να δέρνουν τον πίθηκο που συνήθως την έπαιρνε για να μην την πιάσει και περάσουν τη διαδικασία με το νερό. Στη συνέχεια αφαιρέθηκε ο πίθηκος αυτός, ο «γρήγορος» πίθηκος και στη θέση του ήρθε ένας άλλος που δε γνώριζε τη διαδικασία. Μόλις εμφανίστηκε η μπανάνα, αυτός φυσιολογικά αντιδρώντας όρμηξε να την πιάσει, για να φάει το ξύλο της χρονιάς του από τους άλλους. Μετά από δύο τρεις φορές εγκατέλειψε κι αυτός την προσπάθεια. Σταδιακά, άλλαξαν όλοι οι πίθηκοι μέσα στο κλουβί, με τους καινούργιους να περνάνε σταδιακά το στάδιο αυτό της «μύησης» στους κανόνες. Το ενδιαφέρον κομμάτι είναι πως αφού είχαν αλλάξει όλοι οι πίθηκοι, κανείς δεν έκανε κίνηση να πιάσει την μπανάνα, παρά το γεγονός πως κανείς τους δεν ήξερε τι θα γινόταν σε περίπτωση που κάποιος την έπιανε. Είχαν απλά συμβιβαστεί με το γεγονός πως κανείς δεν πρέπει να πιάσει την μπανάνα, άγνωστο γιατί, απλά επειδή έτσι είχαν μάθει. Έτσι λειτουργούν και οι άνθρωποι. Έχουν κάποιες συνήθειες, που τις ακολουθούν τυφλά, επειδή έτσι τους έμαθαν, επειδή έτσι πρέπει. Κανείς δεν τολμά να τις αμφισβητήσει και όταν το κάνει, οι άλλοι πέφτουν πάνω του και τον κλειδώνουν μακριά, τον απομονώνουν από την υπόλοιπη κοινωνία για να μην της κάνει κακό.

Αν και οι περισσότεροι φαίνονται ικανοποιημένοι από τη ζωή τους, υπάρχουν και αυτοί που βλέπουν πάνω και πέρα από τις παγίδες αυτές και τις αναγνωρίζουν. Αν είναι τυχεροί, τότε θα γνωρίσουν κι άλλους και θα προσπαθήσουν να φτιάξουν το μικρόκοσμό τους. Αν δεν είναι τόσο τυχεροί, θα περάσουν τη ζωή τους νομίζοντας πως κάτι πάει στραβά μ’ αυτούς και θα κατηγορούν τον εαυτό τους επειδή δεν μπορούν «να ενταχθούν ομαλά στην κοινωνία».

Βλέπετε, στην πραγματικότητα, η ζωή είναι πολύ απλή (ή τουλάχιστον έτσι λένε). Αυτό που είναι περίπλοκο, είναι το γλοιώδες τέρας που παραμονεύει ανάμεσα στα αυτιά μας. Το πρόβλημα είναι πως ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του μέσω αυτού του τέρατος και έτσι, ο κόσμος γίνεται περίπλοκος. Προσθέστε τώρα και το γεγονός πως ο κάθε άνθρωπος αντιλαμβάνεται και έναν τελείως διαφορετικό κόσμο (ή τουλάχιστον έτσι λένε) ανάλογα με τα μοντέλα που κουβαλάει στο κεφάλι του, κάντε τα μαθηματικά και υπολογίστε από μόνοι σας πόσο περίπλοκη έχει γίνει η ζωή.

Η ανθρώπινη ζωή δηλαδή… Κανένα άλλο είδος δε φαίνεται να συμμερίζεται την σύγχυση και τον πανικό μας.